Tuesday 1 May 2007

अद्याय 31-38

Thirukkural in Konkani
तिरुकुरल  -  कोंकणी भाषा 
पुस्तक एक:र्माचेरि

द्या ३१. क्रोधाथकून मुक्त


301
शक्तिपूर्वक पीडेक, क्रोधु तुजे कर्ता नियन्त्रण; अनी खयि
ना तुका शक्ति, ते हंगा नयि तरि थंगा नयि

302
शक्ति नत्तिले पीडदिव्चे, तुजो क्रोधु असा दुःखकर;
शक्ति असून, असा ते अतयि एक व्होडले दोषकर

303
सर्वालगी असचे तुजो क्रोधु, तूवे जाव्का विसोरचाक,
ते असतले, एक अन्तनत्तिले वोडून वरचेतसि गाडि दुःखजनक

304
मंदहास अनी संतोष, एक कोपाक कर्ता दिम्सिमरचे तसले;
कसले दुसरो शत्रु हडता दुःख तसले?

305
तरि संरक्षण करचे स्वयं, तुजो कोपु वर्ता परिरक्षा तुजे निश्चयाक,
तरि ना, तो कोपु नाश हडतलो स्वयं तुजे आत्माक

306
अमित कोप दिम्सिमर्ता अंतरवर्तिन जाव्नु सर्वांक,
अनी नाश करतले निर्भय जाव्नु असिले बन्दु बान्दवांगेले क्रोधाक

307
कशि हाथ ते थापट मरल्यारि भूमिक अनुभव मेळचे असा दूकि,
देखून करचे कोण ते मनुष्य क्रोध कडता धन मेळ्या मण्कि

308
तरि मनुष्य, उज्जाचे जिबे मण्कि, कारणभूत जाव्यात तुका दुकीचे,
ते असा चांग तरि तू, क्रोधाथकून नियन्त्रण करचे

309
तरि मनुष्यु, ताजे जीवाक असा क्रोधाथकून संरक्षण करचे,
तो मेळेयता कसले तरि असा ताजे जीवाक इष् आसचे

310
कोण सोडता तांगेले मनाची अवस्था मोर्नु गेलेल्या लगी दवरल्या असा,
कोण असा क्रोध विमुक्त, ऋषीनिकोर्नु अनुग्रहीत असा

द्या ३२ . ना वायिट करचे


311
धन अनी कीर्ति, तरि ते पुरोगमन करचे जाव्न असा,
ना करचे वायट शुद्ध मनुष्यांगेले स्वीकृतमत जाव्न असा

312
तांका कोणाक कोप, विद्वेषु उत्पादन करचे जाव्न असा,
ना करचे वायट शुद्ध मनुष्यांगेले स्वीकृत मत जाव्न असा

313
असा जल्यारीयि प्रकोप नत्तिले, तुजो शत्रु असा अत्यंत पीड दिव्चे अस्तलो;
प्रतिकार निश्चित जाव्नु निरंतर दुःख हडतलो

314
शिक्ष दिव्चे अन्यायाक, दय कोर्नु अपमन घेवप,
अनी तेन्ना, विसरप दय अनी चूकि संगप

315
तरि दुसराले दुःख, तुजे मण्कि करना तू लेकूचे,
कसले प्रयोजन असा व्होड लोकपरिज्ञानाचे ?

316
कसले तू अनुभव पव्लो दूकि असूचे मण्कि कठिनता
मेळच्या थकून दुसरयांक अनुभव, सोणरबता

317
कोणीय एकलाक कसले वाटेन अथवा दिवसा,
करनत्तिले वायिट सद्गुणाचे अत्युन्नत व्होडली वाट जाव्न असा

318
खयि जीवाक अनुभव मेळो कठिन वेदन आसिले,
कशि जाव्यात ताणे दुकोव्चे ह्रदयाक दुसराले,

319
देनपरा समयारि, वायिट तरि असा तू करचे,
तेंचि ते देनपरा उपारन्ते, ते येव्नु तुका असा दिकचे

320
वायिट येत्ता इत्यामळ्यारि, तो वायिटाक आश्रय अतयि दिता,
कोण वायिट सोडता, वायिटा थकून मोचन मेळेयता

द्या ३३. ना हिंस करचे


321
सर्वै सद्गुणाचे उदेश असा नयि हत्य करूक,
हत्य करचे वरता सर्वै प्रकाराचे वायिटपणाक


322
भागु गे तुजे जेव्णान्तु अनी पालन करि सर्वै ते जीवान्त रबचे,
असा ते उत्तम ते विशुद्ध विज्ञान दिव्चे


323
चांग कार्यान्तु, हत्य करनत्तिले रबचे असा उत्तम जाव्नु,
अनी संगूनत्तिले रबचे एक फटवण असा उपरांतेचे जाव्नु


324
कसले असा चांग अनी न्याययुक्त मार्गाक?
धर्म ते शिकेयता नयि हत्य करचाक


325
तंन्तु कोण भित्ता अस्तित्वाक अनी परित्यागाक,
उत्तम असा तो कोण संहार करचे असा अधिक्षेप करच्याक


326
ताजे जीव, यमराय रक्षण करतलो,
दुसराले जीवांक, तरि तो परिपालन करतलो


327
तुका नष् जाव्चाक पुरो तुजो जीवु, तसि अस्स जल्यारीयि
दुसरे जीवाक तुवे हत्य करचे नयि


328
चांगपणाचे भागाक वशंगत जव्चे, जाव्यात हत्य करचे दिक्चे,
जल्यारियि, असा ते एक पाप, ऋषीयानि लेकचे


329
कोण ते हत्य कर्ता असा निकृष् अनी असचे नीचजावप;
कोण निकृष्टता जाण जता, ते जाणयि तागेले रूप


330
दारिद्रय, असुख अनी अपमान,
ते कोण जीवन कडताति हत्य कोर्नु, अभिमुखी जाव्न

द्या ३४. अस्थिर जाव्नसिले


331
केवल अधम अनी अज्ञानि ते
धरताति अनित्य नित्य असचे जाव्न ते

332
जन समूह ते पळोव्चे एक खेळा मण्कि, तुजे भाग्य वडता;
जन समूह सोणु वचे मण्कि, तुजे भाग्य वता

333
सर्वैयि धन असा क्षण भंगुर; देखून
केन्नायि जाव्नु असचे प्रवृतीन्तु, उपेक्ष करचे तुजे धन

334
एक दिवस दिसता सत्य; जल्यारि ते असा एक पेसकातीये
ते दिसदीस खरवत चलोपेता एक भाग तुजे जीविताचे

335
तुजी जीब तुका नष् जव्चे पयले अनी कष् कडचे श्वासोश्वास करच्यान्तु
करि प्रवृत्ति सद्गुणाचे फल मेळचे तसि मरणान्तु

336
कोण कालि असिले असा जल्यारीयि, आजि ना असा;
तसि असिली ती कीर्ति ये लोकाक मेळेले असा

337
कोण जाण जायना तरि ते दुसरे दिवसा अवसान,
एक दशलक्ष कौतुकान्तु नष् कर्ताति तांगेले समय दूर जाव्न

338
देह अनी जीव मैत्री बन्दनान्तु आरंभता;
तांगेले अण्डकोशा थकून संजात पक्क्षिया मण्कि, सोडूनवता

339
मरण असा मन्द जाव्न गाढनिद्रान्तु पडता;
जनन अनिकयि निद्राथकून उडकरायता

340
जीव देहान्तु अतिथि मण्कि येत्ता असचे;
असा ते इत्या मळयारि तका ना घर स्थिर जाव्न असचे ?

द्या ३५ परित्याग करचे


341
तरि स्वातन्त्र्य एक बंधना थकून तका मेळयात,
त्या बंधनाथकून, तो असा यातनेथकून विमुक्त्त


342
कोण ते मुक्त असा बंधनाथकून, अनेक सुख जत्ता लभ्य,
त्याग करि समय भितेरि अनी कसले ते जलेले लभ्य


343
तागेली इन्द्रिय पांच जाव्का सर्वै नाश पव्चे,
तागेली आशा, ताणे जाव्का त्याग करचे


344
त्याग अनी सत्या तपस मेळेयता असा;
हतान्तु दवरलेले, हडचे संभ्रम अनिकायि असा


345
देहाचे एक भारु असा कोण ते स्वातन्त्र्य आकांक्षिता,
जननाथकून तरि तशि असा, दुसरे बन्दनाक कित्याक उलेयता


346
कोण ते अहंकाराक नाश कर्ता ते "हाव" अनी "मिगेले" म्होणु उलोव्चे
प्रवेश करतलेचि विषय ते अतीत्य जाव्नु देवाले दिव्यत्वाचे


347
आशेन ग्रहण केलेले, कोण धोर्नु रबता ते धरचे बन्दनाक,
ते धोर्नुरबता तांचेरि दुखित जाव्न जाव्नत्तिले संगूक


348
कोण पूर्णजाव्न त्याग करता, उश्चस्थानारि असा व्यवस्थितजाव्नु,
इतर, पीडित जताति बल्यान्तु सिरकून पळेलेजाव्नु


349
कोण विच्छेदन कर्ता बन्दन विमुक्त जनना थकून
इतर सर्वै असा केवल अनित्य जाव्न


350
बन्दून रबचे ते "बंदननत्तिले" आदेश दित्ता तुका रबचाक धोरुन;
अनी तेन्ना मेळता विमुक्त जाव्न सर्वै बन्दित जलेले विषयाथकून

द्या ३६ सत्य सादन करचे


351
हीन जाति जन्माक असा कारण इत्यामळयारि मनुष्य विश्वास पाव्ताति असा
असत्य ते सत्या मण्कि, तांगेले व्यामोह करचे असंभवजनक असा


352
कोण असा संभ्रमाथकून मुक्त निष्कलंक दृष्टि युक्त,
कळूक वत्ता, तांका मेळता सत्याचे उज्वल हर्षोन्मादयुक्त


353
कोण असा विमुक्त संशया थकून अनी शुद्ध मनाचे असा,
लगीचि जाव्नु असा भूमिपसि, ते दिकताति असा


354
तांगेले पांच इन्द्रिया थकून कसले ते तांका असा मेळचे,
केन्ना सत्य उपलब्ध जत्ता, ना तांका मेळचे


355
एक विषय, कसले तरि जावो प्रकृति ताजे,
ते असा बुद्धिवन्त, अंतिमेरि असचे सत्य असा पळोव्चे ताजे


356
कोण शिकताति सत्य भूमीरि अंतिमेचेरि असचे,
कडूनका तो मार्ग दुसराले जननाचे


357
मन ते जाणता किते ते असा, अनी मननकर्ता बरें जाव्नु,
पुनर जन्मान्तु, ना ते वास करचे आवश्य जाव्नु


358
कीर्ति परमात्माली तरि, तू जाणता,
अज्ञान जनन मळेले धरारि जाव्नु वता


359
कोण लभ्य कर्ता सत्यान मेळचे सहाय, इतर सहाय वर्जित करचे;
विनाशकर दुःखाचे असा, ते निरर्थक असचे


360
संमोह, काम अनी कोप, ये तीन
तरि तू नाशकर्ता, तू असा मुक्त वयटाथकून

द्या ३७ आशा उन्मूलन करचे


361
सर्वै जीव वर्गांक बन्दजाव्नत्तिले जनन
उदपादन जत्ता केत्रायि आशेचेबीजा थकून


362
तरि तू आशेता, मुक्ति मेळचे जन्माथकून;
ते मळता स्वातंत्र्यथकून सर्वै आशेथकून


363
ना अतीव वोडले धन आशेचे मोचनापसि असचे,
ते की ये हंगा, अथवा थंगा, जीवाक आकांक्षित जव्चे


364
सर्वै शुद्धता आशेथकून मुक्त असा;
ते येता परम सत्याथकून ते तुका आवश्य असा


365
मनुष्य बन्दना थकून मुक्त असचे असा आशेथकून मुक्त असचे,
ना दुसरे भागगेव्चे त्या मण्कि स्वातंत्र्यायेचे


366
लोभु, एकलाले जीवाक व्यामोह हडता;
धार्मिक जाव्नु आसिले निकृष्टताक भिता


367
कोण सर्वै आशेताति वता खंण्डन जाव्न,
चांग प्रवृति येतलीचि तागेले वटेन


368
कोण सोणु रबता आशा, पीडा कळना असा,
बाकी असूच्यांक, अंतनत्तिले दुःख वर्दित जत्ता असा


369
केन्ना आशा, त्या दुःखान्तुले दुःख समाप् करता,
जीवु तो, निरन्तर रबचे सुखाक अभिकांक्षित जता


370
केन्ना तृप्ति जायनाशिले लोभाक धन्ण्डायल्या असा,
शीग्र परिवर्तन जाव्नत्तिले परम सुख दिल्या असा


द्या ३८ नशीब


371
प्रयत् येत्ता भाग्याचे योगा थकून;
निरभाग्य उत्पन्न जत्ता आलस्याचे अवस्थे थकून


372
एक विपरीत नशीब, मूडता मात्र कळेयता;
चांग भाग्याचे नशीब, विशाल विज्ञानाचे लभ्यता प्रदान करता


373
अति सूक्ष्म शिकवणेन्तु ऊंछ, तका रबूचे जता,
जल्यारि ताजे स्वयं विज्ञान उपरिस्थान लभ्य जता


374
थंगा असा दोनि प्रकृति या लोकान्तु;
स्वल्प रबताति विज्ञानान्तु, स्वल्प भाग्याचे पंथान्तु


375
धन लभ्य करच्यान्तु, चांग कृत्य वायट कर्माचेरि घुंवता,
अनी पीडेपण एक वेळारि, चांगाक धोरुन परत येता


376
संरक्षण केलेले धन, विधिन कोर्नु ना उरचाक जव्चे
जल्यारि शिंपडूक पळेले धन, तुवे जाव्यात ग्रहण करचे


377
आनंद, कोडीश्वरानि पव्चे नाति,
ते सोणु भागुगेतलो मण्कि हर एकल्याक दिताति


378
परित्याग दरिद्रयांक जत्तले वे मेळचे
तरि ते असा सोडिले पूर्व निर्दिष्ठित वेदना असचे


379
केन्ना चांग प्रवृत्ति येता, मनुष्य पळेयता तांका सर्वांक लभ्य जल्या मण्कि ते;
केन्ना वायिटपण येता, कित्याक जाव्न तेन्ना परादि दिताति ते


380
कसले तरि शक्ति असा भारी व्होडली भाग्या मण्कि? मनुष्याले चातुर्य असा
प्रयत् करचे, जल्यारि भाग्य तांका अतंयि मुकारसून्वर्ता असा

No comments:

Post a Comment