O sztuce życia - 2

TIRUWALLUWAR
"TIRUKKURAL" ("Kural")

Świeta księga południowych Indii.

Ossolineum 1977
Przekład: Bohdan Gębarski

SPIS TREŚCI: KSIĘGA I - SZTUKA ŻYCIA 1. WPROWADZENIE 2. O ŻYCIU RODZINNYM 3. O ASCEZIE KSIĘGA II - SZTUKA RZĄDZENIA 1. O PAŃSTWIE 2. CZŁONKOWIE RZĄDU 3. VARIA KSIĘGA III - SZTUKA MIŁOŚCI 1. MIŁOŚĆ PRZEDMAŁŻEŃSKA 2. MIŁOŚĆ MAŁŻEŃSKA - ROZŁĄKA - PO POWROCIE

3. O ASCEZIE

26 O MIĘSOŻERSTWIE

251. Pożeraczem żywego nie może być człowiek,
Co wyznaje zasady pokoju.

252. Leń nie zazna bogactwa, choć stanie na głowie,
Mięsożerca nie zazna spokoju.

253. Serce, które pobłaża cierpieniom jagnięcia,
Zabić kogoś tak samo jest w stanie.

254. Wiele człowiek ma cech drapieżnego zwierzęcia,
Przecież ubój to też mordowanie.

255. Jakżeż to, co Bóg darzy radością i życiem,
Można jeść bez obawy kacerstwa?

256. Gdybyś ty nie kupował tych zwłok na spożycie,
Nikt nie czerpał by zysków z morderstwa.

257. Trzeba wreszcie zrozumieć, że mięso to rana,
Którą z ciała wyżerasz jak hiena.

258. Niech więc śmierć ta przedwcześnie zwierzęciu zadana
Nie obciąża twojego sumienia,

259. Bo ważniejsza jest stokroć od żertw całopalnych
Kres położyć zwierzęcym cierpieniom.

260. Kiedy mięso wykreślisz z produktów jadalnych,
Ludzie twoją decyzję docenią.

27. O Pokucie

261. Najwłaściwszą pokutą jest znosić swe jarzmo
I nie krzywdzić zarazem nikogo.

262. Tylko ci jej sprostają, co siebie ujarzmią.
Innym trudno jest kroczyć tą drogą.


263. Wprawdzie nieraz człek prawy zaniedba pokuty,
Bo od modłów ważniejsze są czyny.

264. W karmie ludzi szlachetnych czy z dobra wyzutych,
Tkwią ich losów ukryte sprężyny.

265. Mądry ceni pokutę, bo przez nią zdobywa
Spokój ducha i miejsce na świecie.

266. Dogadzanie swym zmysłom to równia pochyła
I lawina, co kiedyś cię zgniecie.

267. Złoto świeci najmocniej, gdy wyjdzie z płomieni.
Człowiek płaci za blask swój cierpieniem.

268. Świat czci tych, co potrafią naturę swą zmienić,
Kiedy trzeba żyć zgodnie z sumieniem.

269. Ludzie święci, co nic nie folgują swym ciałom,
Nawet śmierć przezwyciężyć powinni.

270. Wielu grzesznych na świecie, zaiste, lecz mało
Tych, co pełnią pokutę za innych.

30. O Prawdomówności

291. Czym jest prawda? Czy trzeba zwać rzecz po imieniu,
Kiedy może to strzechę zawalić?

292. Czy nie lepiej tę prawdę pogrzebać w milczeniu
I w ten sposób ją właśnie ocalić?

293. Nie rozgrzewaj się jednak przewrotnym twierdzeniem,
Że godziwość jest kwestią umowy.

294. Tylko przed tym, kto ma wyczulone sumienie,
Ludzie pochylą pokornie swe głowy.

295. Większy niźli asceta w zacisznym klasztorze
Jest ten człowiek, czyj rozum głęboki

296. Ma rozległe korzenie w ojczystym ugorze,
Z niego czerpiąc swą prawość jak soki.

297. Służąc prawdzie nie musisz już siebie umartwiać,
Bo w niej jednej się bezmiar ukrywa.

298. Woda ciało obmywa z wszelkiego plugastwa,
Prawda duszę z wszystkiego obmywa.

299. Zwykła lampa nie płonie, gdy jej nie zapalasz,
Lampa prawdy uparcie się żarzy.

300. Jeśli się wszelkie cnoty położy na szalach,
Prawdomówność twa wszystko przeważy.

33. O Wystrzeganiu się Zabójstwa

321. Kto by chciał sens ksiąg świętych powtórzyć w trzech słowach,
To by rzekł: "nie zabijaj niczego".

322. A gdy pragnie ten zakaz sensownie stosować,
Niechaj w porę nakarmi głodnego.

323. Wystrzeganie się gwałtu - to prawo wieczyste,
Wszystko inne jest później dodane.

324. Zawsze pnij się ku górze, gdzie niebo jest czyste,
Bez oparów krwi próżno przelanej.

325. Większy jest od ascety czy wręcz pustelnika,
Mężny, który się gwałtu wyrzeka.

326. Jama - Życia Niszczyciel starannie unika
Krajów, gdzie oszczędzają człowieka.

327. Nie zabijaj i wtedy, gdy nagłym atakiem
Cię zaskoczą i chwycą za bary ...

328. Wszelkie krwawe ofiary odrzucaj z niesmakiem,
Choćby Nieba żądały ofiary.

329. W oczach dobrze widzących mordercy i kaci
Utytłani są we krwi jak w błocie.

330. Spójrz jak cierpi szlachetny! Być może to znaczy,
Że zabijał w poprzednim żywocie.

35. O WYRZECZENIU SIĘ

341. Nie odczuwa tęsknoty za szczęściem minionym,
Kto się go dobrowolnie wyrzeka.

342. Ważne dotąd maleje do skali znikomych,
Wielki spokój ogarnia człowieka

343. Pokonanie swych zmysłów jest trudne, niestety,
Wielu złudzeń się wyzbyć potrzeba

344. Zanim zdołasz wyruszyć z miseczką ascety
Po obranej ścieżynie do nieba.

345. Zniwecz w sobie egoizm, a zniszcz pożądania
I uśpione od lat niepokoje.

346. Niebo czeka na tego, co już się nie wzbrania
Zrezygnować z pojęcia: "to moje".

347. Ten, co miękko spać pragnie, źle sobie pościele.
Chciwych życia ściągają cierpienia.

348. Bóg tych zbawi, co uciech zaznali niewiele,
Inni przejdą przez dalsze wcielenia.

349. Węzeł wcieleń jest twardy,lecz możesz go rozciąć,
Nim zaplączesz się całkiem w te zwoje.

350. Szukaj drogi do Tego, co sam jest Wolnością,
A zarazem bezbrzeżnym Spokojem.

38. O PRZEZNACZENIU

371. Zwykle szczęście jest skutkiem rzutkości i siły,
A upadek - słabości owocem.

372. Czemuż los spycha mędrca po równiach pochyłych,
A uparcie pomaga idiocie?

373. Nawet człowiek szlachetny, co wszystko zrozumie,
Przez zły los skrzywdzony być może.

374. Nie wychynie z dna nędzy, zgubi się w tłumie,
Gdy głupiemu sam los dopomoże.

375. Czasem rzecz ci życzliwa już nie jest życzliwą,
Źródło trosk ciebie nagle wzbogaca.

376. To, coś chronił starannie - z rąk twoich odpływa,
To, coś stracił na zawsze powraca.

377. Bogacz złoto gromadził, jak inni bogacze,
Lecz nie zdąży już wydać pieniędzy.

378. Biedak nie ma niczego prócz torby żebraczej...
Obu losy zrównały w nędzy

379. Gdzież przyczyna przedwieczna radości i bólu -
Natężenia ich, głębi i skali,

380. Jak z tym walczyć co zmienia królestwa i królów,
Więc i nas nieuchronnie powali?